اعتکاف رجبیه

د. اعتکاف رجبیه

از سیزدهم تا پانزدهم ماه مبارک رجب آغاز ایام البیض و روزهای مقدس و پر فیض اعتکاف است که اهل عبادت و عاشقان دعا و مناجات همه ساله با شوق و اشتیاق انتظار چنین روزهای معنوی، میrlm;کوشند تا بار دیگر جان و دل خود را صفا و شفا بخشند.

از منظرقرآن کریم سنت حسنۀ اعتکاف در سیرۀ انبیا و اولیا الهی جایگاه ویژهrlm;ای داشته است و ماده <<عکف>>[1] بارها در کلام وحی به کار رفته است. خداوند متعال در سورۀ بقره از عهد و پیمان خود به دو تن از پیامبرانش خبر میrlm;دهد که: ]وَ عَهِدْنَا إِلىَ إِبْرَاهِیمَ وَ إِسْمَاعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيْتىِrlm;َ لِلطَّائفِينَ وَ الْعَاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ[؛^[2] <<و با ابراهيم و اسماعيل پیمان بستیم كه خانهrlm;ام را براى طواف كنندگان و اعتكافrlm;كنندگان و ركوع كنندگان وسجدهrlm;گزاران [از هر آلودگى ظاهرى و باطنىrlm;] پاكيزه كنيد.>>

بیrlm;تردید اعتکاف به معنای عام آن، خلوت عاشقانه با خالق هستی است که، بخش مهمی از زندگی یک مؤمن را تشکیل میrlm;دهد تا ساعات و روزهایی را با خدای خویش خلوت کند و فرصتی یابد تا روح و جانش را با دعاها، مناجاتها و عبادتهای خالصانهrlm;اش صیقل دهد و لذّتهای معنوی را در لابلای نگرانیها و مشکلات تلخ زندگی مادی با تمام وجود احساس کند و برای ادامۀ حیات انسانی خود، جانی تازه بگیرد. همچنانکه رسول خدا(صلی الله علیه و آله)میrlm;فرماید: <<الْمُعْتَكِفُ يَعْكُفُ الذُّنُوبَ، وَيُجْرَى لَهُ مِنَ الأَجرِ كَأَجرِ َعَامِلِ الْحَسَنَاتِ كُلِّهَا؛^[3] معتكف همۀ گناهان را در بند ميrlm;كند و مانند كسي كه همۀ خوبيها را انجام داده است، به او پاداش داده ميrlm;شود.>>

اعتكاف به معنای خاص آن از منظر فقه اسلامی در تمام ايّام سال، [به جز در دو روز كه روزه در آن حرام است] مطلوب است؛ ولى در ماه مبارك رمضان و ماه رجب فضيلت بيشrlm;ترى دارد.

در ایام اعتکاف که عاشقان خداجوی عارف، آماده بهرهrlm;برداری از این روزهای معنوی میrlm;شوند، چه زیباست که با تأسی از سیرۀ معنوی امامان معصوم(علیهم السلام)و با معرفت بیشrlm;تری به مراسم روحانی اعتکاف وارد شده و با اعتماد و توکّل به خداوند متعال، از میانrlm;برترین راه به محضر خدا وارد شویم.

امام جواد(علیه السلام)میrlm;فرماید:<<الثِّقَةُ بِاللَّهِrlm; ثَمَنٌrlm; لِكُلِrlm; غَالٍrlm;، وَ سُلَّمٌ إِلَى كُلِّ عَال؛rlm;^[4] اعتماد به خدا، بهاى هر چیز گرانبها و نردبانى به سوى هر بلندی است.>>

هرگاه راهrlm;های آسمانها به روى بندهrlm;اى بسته شود و او اهل تقوا و ارتباط خدا باشد، خداوند متعال راه خروج از اين بن بست را براى او نشان مىrlm;دهد و اعتکاف بهترین راه اظهار بندگی است.

حافظ مىrlm;گويد:

در كوى عشق شوكت شاهى نمىrlm;خرند
اقرار بندگى كن و اظهار چاكرى

دراعتكاف مىrlm;توان خانه دل را از اغیار تهى كرد و نور محبّتrlm; خدا را در آن جلوه گر ساخت؛ مىrlm;توان خود را وقف عبادت كرد و لذّت میهمان شدن بر سر سفرۀ احسان و لطف الهى چشید؛ مىrlm;توان زمام دل و جان را به دستrlm; خدا سپرد و همه اعضا و جوارح را در حصار اراده حق به بند كشید؛ مىrlm;توان به خویشتن پرداخت و معایب و كاستیهاى خود را شناخت و در جستجوى معالجه بود؛ مىrlm;توان نامه عمل را مرور كرد و به فكر تدارك و جبران فرصتهاى از دست رفته بود.

اعتکاف ضامن فرهنگ ما

در فرهنگ اسلامى روى آوردن به اعتكاف، علاوه بر بهرهrlm;بردارى از فیض معنوى آن، جهادی مقدس و میدان مبارزه با دشمنان فرهنگ اسلامی است؛ زیرا این مراسم عبادى - معنوى، نقش بسیار مهمى در رویارویى با نفوذ فرهنگ بیگانه ایفا مىrlm;كند.

جوانى كه در مراسم اعتكاف، طعم شیرین ایمان و انس با خداوند را مىrlm;چشد، لذّتهاى مادى و شهوانى در دیدگانش، حقیر و بىrlm;ارزش مىrlm;شود و به آسانى در گرداب فساد و باورهاى ضد دینى گرفتار نمىrlm;شود.

از سوى دیگر، چنین مراسمى خود پیامى عملى و درسى عبرتrlm;آمیز براى مردم است. حضور جمعى از مؤمنان در مسجد براى عبادت، در حقیقت نوعى دعوت به خداپرستى و دینrlm;مدارى است و آثار سازندهrlm;اى بر جامعه خواهد داشت.